"Yesrib'de Bahar - Ahmed Abd Al Waliyy Vincenzo" - Kitap Yorumu


Kitabın Adı: Yesrib'de Bahar (O livro que desceu do ceu)
Kitabın Yazarı: Ahmed Abd Al Waliyy Vincenzo
Kitabın Türkçeye Çevirenleri: Ahmed Yüksel Özemre - Feza Özemre
Kitabın Yayınevi: Timaş
Kitabın Sayfa Sayısı: 296
Kitabın Goodreads Puanı: 3.25/5
Kitaba Benim Puanım: 6/10




Bu sene tüyapa gidene kadar böyle bir kitabın varlığından habersizdim. Timaş standının kenarında üst üste dizilmiş birçok Yesrib'de Bahar kitabını görünce ilgimi çekti. Aslında sebebi birsürü aynı kitabın üst üste dizilmiş olması değil. (Öyle olsa tüyaptan yüzlerce kitap almak durumunda kalırdım.) Yesrib bugün Medine olarak bildiğimiz şehrin eski adı. İslam'ın Kuran'la fethettiği şehir.


Ve İtalya. Avrupa topraklarından İslam'la alakası en geri tarihlere dayanan ülkelerden biri sanırım. İslam ülkedeki ikinci büyük din ve 1,5 milyonluk bir Müslüman nüfusa sahip. Coğrafya işlemiyoruz, hayır. Kitabın önsözünde yazarımız Doğu ve Batı'yı birbirine biraz olsun yaklaştırabilmekten ve taraflarda bir karşı tarafı tanıma isteği uyandırmaktan bahsetmiş. Yani bu romanla amacı İslam'ı İtalya'da tanıtmak ve bir nevi İslam'a davet etmekmiş

Kitabın çevirmenlerinden Ahmed Yüksel Özemre röportajlarından birinde "Bu kitap, yazarı tarafından, Hristiyan İtalyan çocuklarını İslam'a özendirmek amacıyla kaleme alınmıştır. Bunun için romanın kahramanının da bir çocuk, hem de Hz Peygamber'e 12 iken vahiy katibi olan müstesna bir çocuk olması hem isabetli bir seçim, hem isabetli bir stratejidir." diyerek aslında kitabın yazılma amacını çok güzel özetlemiş.


Kitap hakkında bilgi vermeden bu kadar önbilgi yeter sanırım. Şimdi romanı elimizden geldiğince incelemeye alalım. Zeyd bin Sabit rehberliğinde olarak değerlendirilmiş kitap. Yani kitap kahraman bakış açısıyla yazılmamış, yalnızca Zeyd etrafından ilahi bakış açısıyla kaleme alınmış bir eser. Açıkçası bazen ders kitaplarımı okuyor gibi oldum. Bir roman gibi değil de islami bir biyografi anlatılıyormuş gibiydi. Ama bu akıcılığını yok eden veya azaltan bir unsur değil.

Bu kitabın en önemli özelliklerinden biri tarihi kaynaklardan faydalanmış bir roman olması. Yazar kitabın sonunda hangi kısımlarının hayal ürünü olduğunu ve hangilerinin kaynaklardan alınarak yazıldığını belirtmiş. Ve hayal ürünü olanlar az diyebileceğimiz nitelikte bir kitap.

Ancak kitabın sayfa sayısı az ve kaleme alınan yıllar fazla. Aslında İslam'ın Medine'deki ilk yıllarına dair bir şeyler öğrenmek isteyenler için gerçekten ideal bir kitap. Ama her ne kadar kaynaklardan yazılmış bilgiler olsa da biz okurlar bir romanda okuduğumuz bilgileri araştırmadan bunları hemen tarihi gerçekler olarak kabul etmiyoruz, değil mi? Bu bir roman olduğundan, doğal olarak bazı yerler atlanarak bazı yerlerse tek cümleyle geçiştirilmiş. O yüzden herhangi bir kısmı hakkında daha fazla bilgi sahibi olmak istiyorsanız, araştırın. :)


Kitapta ilgimi çeken yerlerden bir tanesi, diğer birçok kitapta gördüğüm ölüm ve gökyüzü ilişkisi. Öldüğünde yıldız olanlar, ölünce yıldız kayanlar, ölünce yukarıdan dünyayı izleyenler... Benim bildiğim kadarıyla böyle şeyler İslam'da yok ama kitapta Ebu Ümame'nin ölümünden sonra bu konuya atıflar var. Özellikle son bölümdeki ölümden sonrası tasvirleri için yazar Gazali'nin "al-Durra al-Fakhira" isimli kitabından yararlandığını söylemiş. Bu konu hakkında bir değerlendirme yapabilmek için önce yazarın kaynak aldığı kitabı okumalı tabii ama... Yıldız kayması mı?


Kitapta yalnızca İslam'ın doğuşu hakkında bilgi sahibi olmuyorsunuz. Yerleşik arapların, bedevilerin yaşam tarzları, yemekleri, geçim kaynakları, bölgenin coğrafik özellikleri, yahudilerin ibadet yerlerine kadar birçok şey hakkında bilgi sahibi oluyorsunuz.

Kitabın bazı kısımlarında çevirmenlerin aydınlatıcı notları var. Ama 223'üncü sayfada yazarın bir konuda (hadislerin peygamber efendimizin yaşadığı sırada yazıya geçirilmesi) yanıldığını yazmışlar. Muhammed Hamidullah'ın peygamber efendimizin hayatı esnasında kaleme alınan belgeleri topladığı bir eseri var. Sahabelerden Abdullah b. Amr b. As'ın sahifesi mevcut. 

Okumadınız, biliyorum. Ama kitabı okumanız güzel olurdu. Derslerinden kalmış veya kalmamış olan herkese önlerindeki tatili güzel değerlendirmelerini dilerim. :)



Yorumlar